|
واژه یخ زدگی به جای
سرمازدگی
گردآوری:
دكتر فريد عباسی
آسیبهای ناشی از سرما:
سرما باعث بروز دو مشکل عمده
برای انسان میشود.یکی کاهش
دمای عمومی بدن که به آن
هیپوترمیا
(hypothermia) می گویند. و
دیگری در معرض سرما قرار
گرفتن قسمتی از بدن است که به
آن فروست بایت(frost bite)
گفته می شود.
هیپوترمیا (hypothermia) یک
بیماری عمومی ( سیستمیک) است.
که بدنبال کاهش دمای بدن باعث
آسیب به همه ارگانهای بدن و
اختلال کارکرد آنها میشود.
این وضعیت در صورت پیشرفت و
عدم درمان می تواند باعث مرگ
انسان شود. درمان در این حالت
شامل گرم کردن و مواظبت دقیق
از فرد آسیب دیده است .
فروست بایت(frost bite) یک
بیماری موضعی است. که بدنبال
در معرض سرما قرار گرفتن
قسمتی از بدن ایجاد میشود.و
باعث یخ زدن قسمتی از بدن
میشود. این بیماری در صورت
پیشرفت و عدم درمان باعث قطع
عضو می شود. درمان در این
حالت شامل مواظبت از عضو آسیب
دیده است .فروست بایت(frost
bite) در صورتیکه به همراه
هیپوترمیا (hypothermia)
نباشد اختلالی در و ضعیت کلی
بدن ایجاد نمیکند.
اما در ترجمه فارسی بسیار
دیده و شنیده ایم که این دو
واژه به یک نام ترجمه می
شوند. مثلا هم فروست بایت
(frost bite) و هم هیپوترمیا
(hypothermia) را سرما زدگی
ترجمه میکنیم. و اینچنین باعث
سر درگمی خواننده و یا شنونده
می شویم.
به جمله زیر دقت کنید:
...او تا زانو در برف فرو
رفته بود وبه سختی راه می
رفت. او بشدت دچار سرمازدگی
شده بود...
آیا او دچار فروست بایت(frost
bite) انگشتان پا شده بود.
یعنی از نظر بدنی سالم بود
اما در پاهایش دچار مشکل شده
بود. یا درگیر هیپوترمیا
(hypothermia) شده بود و در
آستانه مرگ قرار داشت؟
می بینید که این دو واژه چه
قدر متفاوت هستند و ترجمه
دقیق آنها چقدر مهم است.
اما معنی این دو واژه :
hypothermia :
این واژه از دو قسمت تشکیل
شده است.
hypo : کمبود ـ کاهش ـ کاهش
مرضی (دورلند).
thermia : دما ـ ( در اینجا
دمای بدن ) (دورلند).
و خود کلمه hypothermia به
معنای کم بودن غیر طبیعی
حرارت بدن است (دورلند).
hypothermia: condition of
having an abnormaly low body
tempreture -oxford
.بهترین ترجمه برای این کلمه
همان سرماز دگی است. همان طور
که افزایش غیر طبیعی دمای بدن
(hyperthermia ) را گرما زدگی
می گوییم .
پس : hypothermia = سرمازدگی
frostbite :
این وازه نیز دو قسمت دارد.
bite : گزیدن ـ نیش زدن(
آریانپور ). که ما در فارسی
از آن به "زدن " تعبیر
میکنیم. همانطور که
scorpionbite را عقرب زدگی
میگوییم (scorpion:عقرب).
frost : رسوبی شبیه شبنم یخ
زده ـ (دورلند). شبنم یخ زده
ـ سرماریزه ـ یخ بندان ـ برفک
(آریان پور)
frost: weather condition in
which the tempreture falls
below freezing point.(وضعیت
اب هواییی که دما به زیر نقطه
انجماد سقوط میکند).(oxford).
و خود واژه frostbite بمعنی
ضایعه وارده به بافتها بعلت
اثر سرما بر آنها است
(دورلند) .
frostbite:injery to the body
esp fingers toes ears etc.
causesed by extreme cold
(آسیب به بدن بخصوص به
انگشتان دست و پا و گوشها و
غیره به علت سرمای بیش از
حد)(oxford)
بهترین ترجمه برای این واژه
نیز یخ زدگی میباشد.
پس : frostbite = یخ زدگی
________________________________________
البته ذکر این نکته هم لازم
است که در فرهنگ لغات عمومی
انگلیسی به فارسی هم متاسفانه
گاه تفاوت این دو واژه لحاظ
نشده است. که نمیتواند درست
باشد . اما در منابع تخصصی
پزشکی و کوهنوردی ودر زبان
انگلیسی به خو بی این دو از
هم جدا شده اند لذا از این پس
این دو واژه را در جای اصلی
خود وبا معنی و ترجمه فارسی
درست بکار ببرید.
________________________________________
سرمازدگی ـ hypothermia ـ
کاهش غیر طبیعی دمای بدن.
________________________________________
یخ زدگی ـ frostbite ـ آسیب
موضعی بخشی از بدن.
________________________________________
پس مثلا گفتن این جمله غلط
است :..و انگشتان پایش را
بعلت سرمازدگی از دست داده
بود.و باید بگوییم که انگشتان
پایش را به علت یخ زدگی از
دست داده بود.
منابع:
oxford advanced learners
dictionary/1994/4th edition
فرهنگ دانشگاهی انگلیسی ـ
فارسی /آریان پور عباس
/انتشارات امیرکبیر/چاپ
شانزدهم/۱۳۷۶
فرهنگ پزشکی انگلیسی ـ
فارسی/ویلیامز الکساندرنیومن
دورلند/ترجمه هوشمند ویزه ـ
محمد/نشر کلمه/۱۳۷۰ـ ۱۹۹۱
|
